Nồi hấp tiệt trùng là thiết bị quan trọng trong các phòng thí nghiệm, bệnh viện và ngành công nghiệp dược phẩm, giúp khử trùng dụng cụ và các vật liệu bằng phương pháp tiệt trùng hiệu quả. Việc sử dụng nồi hấp tiệt trùng đã trở nên quen thuộc và cần thiết trong việc loại bỏ vi khuẩn, vi rút, và các sinh vật gây hại, bảo đảm vệ sinh và an toàn trong các nghiên cứu, sản xuất. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nồi hấp tiệt trùng, quy trình sử dụng và những công dụng của nó.
Nồi hấp tiệt trùng là gì ?
Nồi hấp tiệt trùng (hay còn gọi là autoclave sterilizer) là một thiết bị sử dụng hơi nước bão hòa ở nhiệt độ cao, từ 121°C trở lên, kết hợp với áp suất lớn để tiêu diệt vi khuẩn, bào tử vi khuẩn và các mầm bệnh khác. Quá trình tiệt trùng này giúp bảo đảm dụng cụ thí nghiệm và các vật liệu khác được khử trùng hoàn toàn và an toàn khi sử dụng trong nghiên cứu.
» Xem thêm: Các loại nồi hấp tiệt trùng
Cấu tạo nồi hấp tiệt trùng
Một chiếc nồi hấp tiệt trùng hiện đại thường bao gồm các bộ phận chính sau:
- Buồng hấp: Đây là phần trung tâm của nồi hấp, nơi chứa các vật phẩm cần tiệt trùng. Buồng hấp thường được làm bằng thép không gỉ, có khả năng chịu nhiệt và áp suất cao. Bên trong buồng hấp có các khay hoặc giá đỡ để sắp xếp vật phẩm.
- Hệ thống sinh hơi: Hệ thống này bao gồm các bộ phận như nồi hơi, ống dẫn hơi, van điều khiển. Nhiệm vụ chính của hệ thống sinh hơi là tạo ra hơi nước bão hòa có nhiệt độ và áp suất cao.
- Hệ thống làm mát: Sau khi quá trình tiệt trùng kết thúc, hệ thống làm mát sẽ làm giảm nhiệt độ và áp suất trong buồng hấp để có thể mở cửa một cách an toàn.
- Hệ thống chân không: Một số loại nồi hấp có hệ thống chân không để loại bỏ hoàn toàn không khí trong buồng hấp trước khi đưa hơi nước vào, giúp tăng hiệu quả tiệt trùng.
- Hệ thống điều khiển: Bao gồm bảng điều khiển, các cảm biến đo nhiệt độ, áp suất, thời gian và các bộ phận điện tử khác. Hệ thống này cho phép người vận hành thiết lập các thông số tiệt trùng và theo dõi quá trình làm việc của nồi hấp.
- Van an toàn: Đây là một bộ phận rất quan trọng, có chức năng giảm áp suất đột ngột trong trường hợp xảy ra sự cố, đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
- Van xả: Dùng để xả hơi nước và không khí ra khỏi buồng hấp sau khi quá trình tiệt trùng kết thúc.
Nguyên lý hoạt động của nồi hấp tiệt trùng
- Chuẩn bị: Đặt các vật phẩm cần tiệt trùng vào buồng hấp, đóng chặt cửa.
- Tạo chân không: (Đối với các loại nồi hấp có hệ thống chân không) Hệ thống chân không sẽ hút hết không khí ra khỏi buồng hấp.
- Tiệt trùng: Nước trong nồi hơi được đun sôi tạo thành hơi nước bão hòa, hơi nước này được dẫn vào buồng hấp. Áp suất trong buồng hấp tăng lên, làm tăng nhiệt độ sôi của nước, từ đó tạo ra nhiệt độ cao cần thiết để tiêu diệt vi sinh vật.
- Giữ nhiệt: Hơi nước nóng được duy trì trong buồng hấp trong một thời gian nhất định để đảm bảo tất cả các vi sinh vật bị tiêu diệt.
- Làm mát: Sau khi kết thúc quá trình tiệt trùng, hệ thống làm mát sẽ làm giảm nhiệt độ và áp suất trong buồng hấp.
- Xả hơi: Van xả được mở để xả hơi nước và không khí ra khỏi buồng hấp.
- Mở cửa: Khi áp suất trong buồng hấp bằng với áp suất khí quyển, cửa buồng hấp có thể được mở ra để lấy vật phẩm ra.

Sơ đồ cấu tạo nồi hấp tiệt trùng
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tiệt trùng
- Nhiệt độ: Nhiệt độ càng cao, thời gian tiệt trùng càng ngắn.
- Áp suất: Áp suất cao giúp tăng nhiệt độ sôi của nước, tăng hiệu quả tiệt trùng.
- Thời gian: Thời gian tiệt trùng đủ dài để đảm bảo tất cả vi sinh vật bị tiêu diệt.
- Mật độ vật phẩm: Vật phẩm xếp quá dày đặc sẽ làm giảm hiệu quả truyền nhiệt.
- Chất liệu vật phẩm: Một số vật liệu có thể bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ và áp suất cao.
Lưu ý:
- Hiệu chuẩn: Nồi hấp cần được hiệu chuẩn định kỳ để đảm bảo độ chính xác của các thông số.
- Bảo trì: Thường xuyên vệ sinh và bảo dưỡng nồi hấp để đảm bảo hoạt động ổn định và kéo dài tuổi thọ.
- An toàn: Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn khi vận hành nồi hấp.
Công dụng của nồi hấp tiệt trùng
Nồi hấp tiệt trùng là thiết bị không thể thiếu trong y tế, thực phẩm và nhiều ngành khác. Thiết bị này sử dụng nhiệt độ và áp suất cao để tiêu diệt vi khuẩn, đảm bảo vô trùng cho dụng cụ, môi trường và sản phẩm:
- Y tế: Tiệt trùng dụng cụ y tế, vật tư tiêu hao, môi trường nuôi cấy, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và nhân viên y tế.
- Thực phẩm: Tiệt trùng dụng cụ, bao bì, nguyên liệu, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Dược phẩm: Tiệt trùng dụng cụ, nguyên liệu, bao bì, đảm bảo chất lượng sản phẩm.
- Nghiên cứu: Tiệt trùng môi trường nuôi cấy, dụng cụ thí nghiệm, mẫu vật, đảm bảo độ tin cậy của kết quả.
- Các ngành khác: Tiệt trùng trong mỹ phẩm, điện tử, nông nghiệp, thú y.
» Tham khảo thêm: Thông tin về Nồi hấp tiệt trùng.
Kết Luận
Nồi hấp tiệt trùng là thiết bị không thể thiếu trong các lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất, giúp đảm bảo tính vô trùng cho dụng cụ và vật liệu trong môi trường cần độ chính xác cao. Việc hiểu và áp dụng đúng quy trình sử dụng nồi hấp tiệt trùng không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe người sử dụng mà còn đảm bảo chất lượng trong các thử nghiệm và sản xuất.
Viettrungsci là nhà cung cấp các thiết bị khoa học hiện đại, giá thành hợp lý, chất lượng vượt trội. Chúng tôi sở hữu đội ngũ kỹ thuật tay nghề cao, dịch vụ chuyên nghiệp nhằm mang đến cho quý khách hàng những trải nghiệm tốt nhất!
Liên hệ ngay để nhận báo giá và nhiều ưu đãi đặc biệt
CÔNG TY CỔ PHẦN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VIỆT TRUNG